غربالگری نوزادان از نظر بیماریهای مختلف ( قبل از بروز علائم بالینی ) درروزهای اول تولد یک برنامه تامین سلامت جامعه است که باعث کاهش مرگ و میر نوزادان ، شیرخواران و... میگردد. از نظر علمی تاکنون روش های مربوط به غربالگری بیش از یکصد بیماری ارائه شده که دولت هادرکشورهای مختلف براساس شیوع بیماریها یک یاچندغربالگری نوزادان را بصورت کشوری ، استانی وشهری ارائه می نمایند.

غربالگری برا ی چه بیماریهای انجام میشود؟

۴ بیماری شایع  که منجر به عقب ماندگی  وعوارض جدی در صورت عدم تشخیص ودرمان  در نوزادان میشود:

کم کاری مادر زادی تیروئید(CH)، فاویسم(G6PD)، گالاکتوزومی (Gala)  و فنیل کتونوری(PKU).

بهترین زمان برای غربالگری:

۵-۳ روز اول  تولد بهترین زمان برای زمان برای انجام غربالگری میباشد ، والدینی که سلامت  فرزند دلبندشان برایشان مهم است هرگز این زمان را از دست نمیدهند.

روش غربالگری:

با گرفتن چند قطره خون از کف پای نوزادان میتوان حدود ۵۰-۳۰ نوع بیماری متابولیکی را تشخیص داد.

 ضرورت غربالگری:

حتی اگر در سابقه ی فامیلی، فرزند عقب مانده ذهنی و جسمی وجود ندارد و یا دیگر کودکان خانواده سالم هستند، باز هم انجام این تست ضروری است درحقیقت بسیاری از کودکان مبتلا به این اختلالات سابقه قبلی فامیلی ندارند، البته این خطر در خانواده‌ هایی که سابقه قبلی ندارند به مراتب کمتر از خانواده‌ هایی است که سابقه حضور فرزند عقب مانده جسمی و ذهنی دارند. از طرفی، اکثر کودکانی که با این اختلالات متولد می ‌شوند در ابتدای تولد ظاهری کاملاً سالم دارند و انجام این آزمایش به پزشک کمک می‌ کند تا این اختلالات را قبل از تبدیل شدن به بیماری تشخیص دهد

اما نکته مهم این است که این آزمایش باید حتماً در همان روزهای ابتدای تولد نوزاد انجام شود تا بتوان از بروز علایم جدی و جبران ناپذیر آن جلوگیری کرد.

• کم کاری مادرزادی تیروئید چیست؟

هرگاه بدلیلی غده تیروئید نوزاد قادر به تولید هورمون تیروئید (تیروکسین) به اندازه کافی نباشد یا هورمون تیروئید در بدن بدرستی فعالیّت نکند کم کاری تیروئید اتفاق می افتد. هورمون تیروئید یکی از هورمونهای مهم در رشد و تکامل نوزاد می باشد و کمبود این هورمون عوارضی مانند:

• عقب ماندگی ذهنی،کوتاهی قد، ناشنوایی،لالی وبرخی بیماریهای مغزی - عصبی  میشود.


• زمان در جلوگیری از عقب ماندگی ذهنی نوزادان مبتلا به کم کاری مادرزادی تیروئید از طلا با ارزش تر است.