هليكوباكترپيلوری
اگر زخم اثني عشر داريد مي دانيد كه ميتواند مشكلي ناخوشايند و يا حتي دردناك باشد. اما آيا علت آن را ميدانيد؟ در گذشته تصور براين بود كه زخمها توسط غذاي پرادويه، فشار روحي يا داشتن يك شخصيت مضطرب ايجاد ميشوند. اكنون ميدانيم كه اكثر زخمها احتمالاً به علت عفونت با يك باكتري به نام هليكوباكتر پيلوري به وجود ميآيند.
علائم شايع زخم زخمها ممکن است با یا بدون علامت باشند، علائمی گذرا و غیر مداوم دارند . اگر مبتلا به زخم هستید ممکن است متوجه بعضی از علائم شایع زیر شده باشید: سوزش، پيچش يا درد شبيه گرسنگي در ناحية معده، اغلب 1 تا 3 ساعت بعد از غذا يا در نيمه شب، تهوع و استفراغ، مدفوع قيري رنگ، سياه يا خون آلود( كه نشان دهندة خونريزي از زخم است).
چگونگي بررسي و معاينه شما
ارزيابي و معاينه شما به وسيلة پزشك ميتواند نشان دهد كه آيا شما زخم داريد يا نه و نيز تعيين كند كه آيا عامل آن هليكوباكترپيلوري است يا نه. پزشك ممكن است سؤالاتي از شما بپرسد و احتمالاً يك سري آزمايش انجام دهد.
تاريخچه
پزشك شما احتمالاً خواهد پرسيد: آيا سابقة خانوادگي مثبت از لحاظ زخم داريد(زيرا زخمها تمايل دارند كه به صورت خانوادگي بروز كنند). همچنين ممكن است از شما سؤال شود: آيا سيگار ميكشيد يا مسكن مصرف ميكنيد .
بعضي آزمايشات ويژه
بعضي آزمايشهاي خاصي ميتوانند وجود زخم را تأييد كنند. عكس (اشعةايكس) ويژه كه توسط باريم از قسمتهاي فوقاني دستگاه گوارش تهيه ميشود به تعيين محل زخم كمك ميكند. در طي اين آزمون شما يك مايع گچي رنگ كه محتوي باريم است مينوشيد. اين مايع كمك ميكند تا زخم در تصوير گرفتهشده توسط اشعه ايكس ديده شود.
معاينه توسط آندوسكوپي با يك لوله طويل كه از طريق دهان به طرف معده عبور داده ميشود انجام ميگردد و امكان مشاهده نزديك زخم را به پزشك ميدهد. تعدادي آزمايش سرمي و تنفسي نيز در دسترس هستند كه وجود هليكوباكترپيلوري را در دستگاه گوارش شما نشان ميدهند.
نحوه درمان
بعد از اين كه تحت معاينه و بررسي قرار گرفتيد پزشك ميتواند درمان را شروع كند. اگر آزمايشها نشان دهند كه باكتري هليكوباكترپيلوري در دستگاه گوارش شما وجود دارد، درمانهاي دارويي براي كشتن اين باكتري تجويز ميشود و نتيجتاً زخم نيز ترميم مييابد.
درمانهاي دارويي
براي كشتن باكتري هليكوباكترپيلوري احتمالاً پزشك شما آنتيبيوتيكهاي ويژهاي تجويز خواهد كرد. اغلب درمانهاي دارويي معمول زخم نيز تجويز ميشوند. بيشتر اوقات كشتن اين باكتري مانع از برگشت زخم خواهد شد. گاهي اوقات همه باكتريها كشته نميشوند يا اينكه مجدداً برميگردند. اگر اين حالت اتفاق بيفتد زخم ديگري تشكيل خواهد شد.
مواردی که باید پزشک را مطلع کنید درمان مناسب، اکثر زخم ها بدون مشکل ترمیم می شوند اما اگر شما متوجه هر کدام از موارد ذیل شدید به پزشک خود اطلاع دهید:
استفراغ مکرر یا استفراغ خونی
مدفوع قیری، رنگ تیره یا خونی
درد ناگهانی و شدید
کاهش مداوم وزن
تداوم درد بعد از خوردن داروهایتان
زخمها كجا تشكيل ميشوند
يك زخم (جراحت يا ضايعهاي شبيه دهانه آتشفشان) ميتواند در دو منطقه اصلي دستگاه گوارش تشكيل شود: در اثني عشر جايي كه معده به روده كوچك متصل ميشود و ديگري در خود معده. اين دو ناحيه محتوي اسيد و آنزيمهايي قوي هستند كه به هضم غذايي كه ميخوريد كمك ميكنند. براي محافظت بافت دستگاه گوارش در برابر اين مواد، معده و اثني عشر توسط لايه مخاطي محافظت كنندهاي پوشيده شدهاند.
به چه صورت هليكوباكترپيلوري باعث زخم ميشود
باكتري هليكوباكترپيلوري شايع است و ممكن است از يك شخص به شخص ديگر انتقال يابد. وقتي اين باكتري وارد بدن شود، دوست دارد كه در لايه مخاطي حفاظت كننده، كه معده و اثني عشر را ميپوشاند، مخفي شود، سپس لايه مخاط را تضعيف كند و بافت زيرين آن را تحريك نمايد. اسيد ممكن است از لايه مخاط تضعيف شده عبور كند و بافت ملتهب زيرين را بسوزاند. اين عوامل ممكن است منجر به شكل گيري زخم در آستر معده يا اثني عشر شوند.
كمك به موفقيت درمان
داروهايتان را دقيقاً همانگونه كه پزشك يا داروسازتان به شما آموزش ميدهد مصرف كنيد. مصرف داروها ممكن است باعث شودكه شما براي مدت زمان كوتاهي احساس كنيد كه حالتان بدتر شده اما بايد بدانيد كه اين بهترين راه براي كشتن تمام باكتريهاي هليكوباكترپيلوري و ممانعت از برگشت زخم است. پرهيز از كشيدن سيگار و عدم مصرف مسكنهايي مانند آسپيرين و داروهاي مشابه ميتواند به بهبود زخم و جلوگيري از برگشت آن كمك كند.
واحد روابط عمومی